Hatay'da Gebelerde Toksoplazmozun Yaşa Bağlı Prevalansı:
Modele Bağlı Tahmin
Age-related Prevalence of Toxoplasmosis Among Pregnant Women in Hatay:
Estimation Depending on Model
Meryem �ETİN1, Şirin �ETİN2
1 Mustafa Kemal �niversitesi Tıp Fak�ltesi, Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, Hatay.
1 Mustafa Kemal University Faculty of Medicine, Department of Medical Microbiology, Hatay, Turkey.
2 Ondokuz Mayıs �niversitesi Tıp Fak�ltesi, Biyoistatistik Anabilim Dalı, Samsun.
2 Ondokuz Mayis University Faculty of Medicine, Department of Biostatistics, Samsun, Turkey.
�Z
Toksoplazmoz, zorunlu h�cre i�i bir protozoon olan Toxoplasma gondii'nin neden olduğu ve d�nya n�fusunun yaklaşık ��te birini etkileyen yaygın bir parazitik enfeksiyondur. T.gondii enfeksiyonları genellikle �iğ veya yetersiz pişirilmiş et, kedi dışkısı ile kontamine toprak ve su ile kirlenmiş yıkanmamış meyve ve sebze aracılığıyla oluşmaktadır. Gebelikte kazanılan primer enfeksiyon fet�ste n�rolojik ve ok�ler hasara neden olan ciddi konjenital bozukluklara veya enfeksiyonun şiddetine g�re �l� doğum ve abortusa neden olabilmektedir. Bu �alışmanın amacı, Hatay ilinde se�ilmiş bir gebe pop�lasyonunda T.gondii IgG antikoru g�r�lme sıklığını ve serokonversiyon oranını matematiksel model kullanarak tahmin etmektir. �alışma kapsamında 01.04.2009-31.04.2016 tarihleri arasında Antakya �zel Mozaik Kadın Doğum ve �ocuk Hastanesine başvuran toplam 11.564 gebeye ait T.gondii'ye �zg�l test sonu�ları analiz edilmiştir. �alışılan pop�lasyonda T.gondii'ye �zg�l IgG antikor yaygınlığı %48.70 (%95 CI 0.48-0.50) olarak hesaplanmıştır. �alışmamızda T.gondii'ye �zg�l IgG antikor yaygınlığı yaş ile doğrusal pozitif ilişki g�stermiştir. Yaş ve prevalans arasındaki ilişki istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p< 0.001). Gebelerde T.gondii enfeksiyonunda yaşa g�re serokonversiyon oranı %0.8 olarak tahmin edilmiştir. �alışmamızda T.gondii'ye bağlı �zg�l IgG antikor oranının 2009 yılında %55.12 (%95 Cl 0.52-0.57) iken; 2016 yılında %42.22 (%95 Cl 0.37-0.46)'ye d�şt�ğ� izlenmiştir. �alışılan pop�lasyonda primer T.gondii enfeksiyon riski taşıyan tahmini olgu sayısının 69 olduğu hesaplanmıştır. Sonu�larımız Hatay ilinde gebelerde T.gondii IgG antikor yaygınlığının y�ksek olduğunu g�stermektedir. Erken maternal tanı ve tedavi y�ntemleri gebelerde transplasental bulaş riskini azaltabilmektedir. Zamanında tanı, yalnız prenatal serolojik tarama ile yapılabilmektedir. Gebelerde toksoplazma enfeksiyonu insidans ve prevalansının bilinmesi, hastalık y�k�n�n belirlenmesi ve tarama programları da dahil halk sağlığı koruma politikalarının etkinliğinin değerlendirilmesi y�n�nde kritik rol oynamaktadır. Eğitim faaliyetlerinin yaygınlaştırılması, hijyene dikkat �ekilmesi, beslenme �nlemlerinin alınması ve gebelerde toksoplazmoza karşı farkındalığın artırılması konjenital toksoplazmozu �nlemek veya hastalığın g�r�lme sıklığını azaltmak i�in �nemlidir.
Anahtar s�zc�kler: Toxoplasma gondii; toksoplazmoz; prevalans, gebelik; IgG antikor.
ABSTRACT
Toxoplasmosis, caused by the obligate intracellular protozoan Toxoplasma gondii, is a common parasitic infection affecting approximately one-third of the world population. T.gondii infections are usually acquired by ingesting raw or insufficiently cooked meat and from unwashed fruits and vegetables contaminated with soil or water with cat feces. Primary infection acquired during pregnancy can cause severe congenital abnormalities in the fetus such as neurologic and ocular malformations, abortion, or stillbirth according to the degree of infection. The aim of this study was to estimate the prevalence and rate of seroconversion of T.gondii IgG antibodies in a selected population of pregnant women in Hatay by using a mathematical model. T.gondii-specific serological screening test results of 11.564 pregnant women who have attended the Private Antakya Mosaic Obstetrics and Gynecology Hospital between 01.04.2009 and 31.04.2016 were analysed in the study. The prevalence of T.gondii-specific IgG antibodies in the studied population were� found as 48.70% (95% CI, 0.48-0.50). The prevalence of T.gondii-specific IgG antibodies were increased linearly with age in our study population. The relationship between age and prevalence was statistically significant (p< 0.001). The age-specific rate of seroconversion was estimated as 0.8% for T.gondii infection in pregnant women. It was observed that the rate of T.gondii-specific IgG antibodies decreased from 55.12% (95% Cl, 0.52-0.57) detected in 2009 to 42.22% (95% Cl, 0.37-0.46) in 2016. The estimated number of cases carrying the risk of primer T.gondii infection was calculated as 69 in the study population. Our results have suggested that the prevalence of T.gondii-specific antibodies is high among pregnant women in Hatay. Early maternal diagnosis and treatment methods may reduce the risk of transplacental transmission during pregnancy. The on time diagnosis can only be achieved with prenatal serological screening. The knowledge of the incidence and prevalence of toxoplasma infection in pregnant women plays a crucial role in estimating the burden of the disease and evaluating the effectiveness of the public health protection policies including screening programmes. Expanding of training activities, drawing attention to hygiene, taking nutritional precautions and increasing awareness of toxoplasmosis in pregnant women are important to prevent congenital toxoplasmosis or minimize the disease.
Keywords: Toxoplasma gondii; toxoplasmosis; prevalence, pregnancy; IgG antibody.
Geliş Tarihi (Received): 11.11.2016 - Kabul Ediliş Tarihi (Accepted): 31.07.2017
GİRİŞ
Toxoplasma gondii, Apicomplexa filumuna ait, farklı t�rleri enfekte edebilen zorunlu h�cre i�i parazittir1,2. Toksoplazmoza neden olan zoonotik etken insanlar arasında olduk�a yaygındır. Bu enfeksiyonun d�nya n�fusunun yaklaşık ��te birini etkilediği, �zellikle gelişmekte olan ve gelir d�zeyi d�ş�k �lkelerde yaygın olduğu bildirilmiştir1-3. Toksoplazmozun seroprevalansı %10 ile %90 arasında değişmektedir4. Seroprevalansı pek �ok fakt�r etkilemektedir. Beslenme alışkanlıkları (et pişirme şekli, t�ketilen et ve sebze t�rleri, sebze yıkama şekli vb.), el yıkama alışkanlığı, ekonomik, sosyal ve k�lt�rel alışkanlıklar, suyun kalitesi ve alınan sağlık �nlemleri bunlardan bazılarıdır1.
Dışkıları ile �evreye diren�li ookistleri bırakan kediler, T.gondii'nin yaşam d�ng�s�nde anahtar rol oynamaktadır3,5. Toksoplazmozun erken akut evresinde takizoitler baskındır. Enfeksiyon kronikleştikten sonra, parazit kas ve beyin h�cresi gibi dokularda kist oluşturur ve yıllarca hatta yaşam boyu dayanıklı kalabilen, konakta seropozitifliğe neden olan bradizoitler şeklinde farklılaşır1. İnsanlar etkeni, enfektif doku kistlerini i�eren az pişmiş veya pişmemiş etlerin t�ketimi, kedi dışkısı ile kontamine olmuş i�me suyu, kan transf�zyonu ve organ transplantasyonu aracılığıyla kazanabilmektedirler1,3,6.
Gebeler ve bağışıklık sistemi baskılanmış bireyler toksoplazmoz i�in y�ksek risk grubunu oluşturmaktadır7. Konjenital bulaş, gebelik d�neminde veya gebelikten yakın bir s�re �nce T.gondii ile karşılaşma sonucu meydana gelebilir8. Plasenta bu s�re�te �nemli rol oynamaktadır. Hem fet�s� korumak i�in doğal bir bariyerdir hem de parazitin �oğalması i�in hedef dokudur9. Plasentanın bariyer �zelliği gebeliğin başlangıcında olduk�a etkilidir, plasenta ilk trimestırda %90'a varan koruma sağlarken, ikinci trimestırda bu değer %70'e, son trimestırda ise %30-40'lara d�şmektedir. Gebeliğin son trimestırında enfekte olan bebeklerin %80'inden fazlası toksoplazmoz a�ısından asemptomatik olduğundan, fetal enfeksiyonun şiddeti gestasyonel d�nemle ters orantılıdır. Konjenital enfeksiyonun insidansı ve ciddiyeti� enfeksiyonun gebeliğin hangi d�neminde kazanıldığına bağlı olarak değişmektedir10.
Konjenital bulaşı takiben beyin ve g�z hasarı gibi anomaliler meydana gelebilmektedir. Silvius kanalının enfekte olmasıyla oluşan blokaj sonucu meydana gelen hidrosefaliye ek olarak; fet�ste sağırlık, mental gerilik, mikrosefali ve psikomotor yetersizlik oluşabilmektedir6,11,12. Retinokoroidit, glokom, retina dekolmanı, mikroftalmi, katarakt, strabismus, optik nevrit, retinal nekroz ve benzeri komplikasyonlar gebeliğin herhangi bir d�neminde enfekte fet�ste g�zlenebilen belirtilerdir13.
T.gondii enfeksiyonunun erken maternal tanı ve tedavisi transplasental bulaş riskini azaltabilir1. Gebelerde seroepidemiyolojik taramalar konjenital toksoplazmozdan korunmada gereklidir14,15. Fazla n�fusa sahip toplumlarda seronegatif bireylerin doğrudan takibi zordur ve mali a�ıdan y�k gerektirmektedir16. Tarama programlarının tam uygulanamaması nedeniyle; toksoplazma enfeksiyonlarına bağlı insidansının doğrudan hesaplanması g��t�r. İnsidans hızları sadece tayin edilebilen olgular �zerinden hesaplanabildiği i�in, hesaplanan değer ger�ek değeri olduğundan d�ş�k g�stermektedir. Bu y�zden ger�ek insidansa yakın tahmini değerleri saptamaya y�nelik istatistik hesaplamalara ihtiya� duyulmaktadır17.
T.gondii'ye� �zg�l IgG seroprevalansı kadınlarda yaşla birlikte artmaktadır. Yaşı 15-50 arası grupta olan kadınlarda, yaşa bağlı serokonversiyon insidansı doğrusal regresyon modeli kullanılarak tahmin edilebilmektedir. Prevalans değişimine ait yaş parametresi bilindiğinde; herhangi bir (t) yaşı ve (t + 9 ay) arasındaki periyotta prevalanstaki değişim hesaplanabilmektedir. Bu yaklaşım ile, (t) yaşındaki bir gebede yaklaşık serokonversiyon hızı saptanabilmektedir12. Son yıllarda farklı �lkelerde bu t�r �alışmalara �zellikle �nem verildiği dikkat �ekmektedir.
Bu �alışmanın amacı, yaş ve prevalans arasındaki doğrusal ilişkiden yola �ıkarak; 16-45 yaş arası 11.564 gebede tahmini serokonversiyon oranını hesaplamak ve �alışılan pop�lasyonda T.gondii IgG antikor g�r�lme sıklığını saptamaktır.
GERE� ve Y�NTEM
Bu �alışmada 01.04.2009-31.04.2016 tarihleri arasında, Antakya �zel Mozaik Kadın Doğum ve �ocuk Hastanesine başvuran toplam 11.564 gebeye ait T.gondii'ye �zg�l antikor değerleri retrospektif olarak değerlendirildi. Hasta serum �rneklerinde T.gondii IgG ve IgM antikor d�zeyleri; elektrokemil�minesans imm�nolojik test (ECLIA) (Cobas E601 Analyser, Roche Diagnostics, Mannheim, Almanya) ve kemil�minesan mikropartik�l imm�nolojik test (CMIA) (ARCHITECT i1000 System, Abbott Diagnostic, ABD) y�ntemleriyle �reticinin �nerileri doğrultusunda �alışıldı. T.gondii IgG antikor titresi ≥ 3 IU/mL ise pozitif; IgM titresi ECLIA y�ntemi i�in ≥ 1.0 COI, CMIA y�ntemi i�in ≥ 0.60 indeks ise pozitif olarak değerlendirildi.
�alışma i�in Mustafa Kemal �niversitesi Tıp Fak�ltesi Etik Kurulu'nun onayı alındı (2016/22).
İstatistiksel Analiz
�alışmada T.gondii IgG antikor verilerinin istatistiksel analizi SPSS 21.0 ve Minitab 16.0 istatistik paket programları kullanılarak yapıldı. Yedi yıllık s�re i�inde gebelerden elde edilen verilerde; T.gondii IgG antikorlarının tahmini serokonversiyon oranı, yaş ve prevalans arasındaki ilişkiye bakılarak Genelleştirilmiş Doğrusal Modeller (GLM) ve Binomial Regresyon Link Fonksiyonu (Identity Function) teknikleri kullanılarak değerlendirildi. Yaş ile prevalans arasındaki ilişkinin matematik modeli elde edilirken; bağımlı değişken olarak IgG, bağımsız değişken olarak yaş alındı. �alışılan pop�lasyonda T.gondii IgG antikor prevalansı %95 g�ven aralığı sınırları i�inde Binomial dağılım ile hesaplandı. Cox Regresyon analizi ile yaşa g�re d�zeltme yapılarak prevalansın yıllar i�indeki değişimi incelendi.
BULGULAR
Bu �alışmada, 01.04.2009-31.04.2016 d�nemindeki yedi yıllık s�re i�erisinde, 16-45 yaş arası (yaş ortalaması= 31) toplam 11.564 gebede T.gondii IgG antikor pozitifliği� %48.70� (%95 CI, 0.48-0.50) olarak bulunmuştur. T.gondii IgM antikor pozitifliği ise %3.90 olarak saptanmıştır. GLM ve Binomial regresyon link fonksiyonu tekniği ile toplam 11.564 gebede yaş ve prevalansın doğrusal ilişkisini varsayarak� (0.223 + Yaş � 0.008) form�l� kullanılmıştır. Bu form�lden serokonversiyon oranı 0.008 olarak bulunmuştur. Buna g�re �alışma kapsamındaki gebelerde T.gondii IgG antikoru i�in serokonversiyon oranı %0.8 olarak hesaplanmıştır. �alışmamızda T.gondii'ye �zg�l IgG antikor yaygınlığı yaş ile doğrusal pozitif ilişki g�stermiş ve bu istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p< 0.001). Diğer taraftan Cox regresyon analizi ile yaşa g�re d�zeltme yapılarak (yaş kovaryant olarak� kullanıldığında) elde edilen p değeri anlamlı (p< 0.001) olarak bulunmuştur.� Buna g�re; ge�en zaman ile birlikte 2009-2016 yılları arasında T.gondii'ye �zg�l IgG antikor oranının d�şt�ğ� izlenmiştir. �alışılan pop�lasyonda Nisan 2009-Nisan 2016 tarihleri arasında T.gondii IgG antikor prevalans değeri %95 g�ven aralığı sınırları i�erisinde hesaplanmıştır (Tablo I).
Toksoplazmoz i�in tahmin edilen primer enfeksiyon riski 6 olgu/1000 olarak hesaplanmıştır. �alışma grubumuzdaki gebelerde, primer enfeksiyon riski taşıyan olgu sayısının 69[0.008 � (9/12)]� olduğu tahmin edilmiştir.
TARTIŞMA
Toksoplazma enfeksiyonu seroprevalansı �evre şartlarına, sosyoekonomik duruma ve sağlık ile ilgili uygulamalara bağlı olarak değişmektedir. �lkemizde gebelerde toksoplazmoz prevalansı, insidansı ve risk fakt�rleri ile ilgili �alışma sayısı kısıtlıdır. İzmir'de 15-45 yaş arası 4641 gebede yapılan bir �alışmada T.gondii IgG antikor pozitifliği %39.9; İstanbul'da 16-48 yaş arası 2011 gebede yapılan �alışmada T.gondii IgG ve IgM seropozitiflikleri sırasıyla %31.4 ve %0.8 olarak bildirilmiştir18,19. Ankara'da 15-49 yaş arası 6140 gebede yapılan retrospektif �alışmada, T.gondii IgG ve IgM antikor pozitiflikleri sırasıyla %26.4 ve %0.2 olarak bulunmuştur20. Zonguldak'ta 1800 gebede T.gondii IgG ve IgM antikor seropozitiflikleri sırasıyla %43.9 ve %2.5; Kilis'te yapılan diğer bir �alışmada gebelerde anti-T.gondii IgG ve IgM antikor seropozitifikleri sırasıyla %59.5 ve %3.8 olarak bildirilmiştir21,22. Bu �alışmada saptanan T.gondii IgG antikor pozitifliği (%48.7); İstanbul (%31.4), İzmir (%39.9), Ankara (%26.4) ve Zonguldak (%43.9)'ta yapılan benzer �alışmaların sonu�larından daha y�ksek; Kilis (%59.5)'te yapılan �alışmanın sonucundan daha d�ş�k tespit edilmiştir18-22. �alışmada g�zlenen T.gondii IgM antikor pozitifliği (%3.9); İstanbul (%0.8), Ankara (%0.2), Zonguldak (%2.5) ve Kilis (%3.8)'te gebelerde yapılan benzer �alışmaların sonu�larından y�ksek saptanmıştır19-22. Prevalans değerlerindeki farklılıkların coğrafi yerleşim, iklimsel fakt�rler, sosyal ve k�lt�rel alışkanlıklar veya uygulanan test y�ntemlerinden kaynaklanabileceği d�ş�n�lm�şt�r.
Diğer �lkelerde yapılan araştırmalar incelendiğinde; Brezilya, Santa Catarina'da 148 gebede T.gondii IgG antikor pozitifliği %16, IgM pozitifliği %1 olarak bildirilmiştir23. İran'da yapılan bir �alışmada ise gebelerde Toxoplasma IgG seroprevalansı %34.4 olarak bulunmuş; toprak teması, kırsal b�lgede ikamet etme ve eğitim seviyesi gibi risk fakt�rleri toksoplazmoz ile ilişkilendirilmiştir24. G�neybatı Etiyopya'nın Jima Kasabasında gebelerde yapılan diğer bir �alışmada; T.gondii IgG ve IgM seropozitifliği sırasıyla %81.1 ve %2.5 olarak bildirilmiş, evde kedi beslemenin �nemli bir risk fakt�r� olduğu ifade edilmiştir25. Romanya'nın batısından bildirilen �alışmada; genel pop�lasyonda T.gondii antikor prevalansının %64.8, doğurganlık yaş grubundaki (16-49) kadınlarda bu oranın %55.5 olduğu bulunmuştur26. Prevalansın yaşa bağlı olarak arttığı ifade edilirken, kırsal b�lgelerde T.gondii antikor prevalansının (%76.9), şehirleşmiş b�lgelere g�re daha y�ksek olduğu (%55.3) bildirilmiştir26. Brezilya'nın kuzeyinde T.gondii anti-IgG seropozitifliği %71 olarak bildirilirken, kedilerle temas ve et işleme �yk�s� olanların T.gondii enfeksiyonu a�ısından risk taşıdığına dikkat �ekilmiştir27. Bu �alışmada elde ettiğimiz bulguları diğer �lkelerde gebe pop�lasyonlarında yapılan benzer �alışmalarla karşılaştırırsak; �alışmamızda saptanan T.gondii IgG antikor pozitiflik oranı (%48.7); İran (%34.4), Brezilya (%16), İtalya (%22.3), Tanzanya (%30.9) ve Polonya (%40.6)'da yapılan �alışmaların sonu�larından y�ksek, G�neybatı Etiyopya (%81.1)'da yapılan �alışmanın sonucundan d�ş�k tespit edilmiştir23-25,28-30. �alışmamızda� saptanan T.gondii IgM antikor pozitiflik oranı (%3.9), Brezilya (%1) ve G�neybatı Etiyopya (%2.5)'da yapılan �alışmaların sonu�larından y�ksek, Polonya (%9.7)'da yapılan �alışmanın sonucundan d�ş�k bulunmuştur23,25,28. �alışmamızdaki gebe pop�lasyonunda T.gondii IgG antikor oranı 2009 yılında %55.12 (%95 Cl, 0.52-0.57) iken; 2016 yılında bu oranın %42.22 (%95 Cl, 0.37-0.46)'ye d�şt�ğ� g�r�lm�şt�r. Gebelerde T.gondii IgG antikor d�zeyindeki bu azalma farklı �lkelerde yapılan �alışmalarda da� saptanmıştır17,28.
D�nya �apında toksoplazmoz insidansını belirlemeye y�nelik, doğrudan ve dolaylı y�ntemlerle yapılmış hesaplamalara dayalı farklı �alışmalar mevcuttur. İtalya'da 10.347 gebede yapılan �alışmada T.gondii seropozitiflik oranı %22.3 olarak bildirilmiştir30. �alışma kapsamında 62 gebede primer enfeksiyon tanımlanmış ve insidans değeri %0.77 olarak bulunmuştur. Aynı �alışmada, konjenital yolla enfekte olan yenidoğanların %42.8'inde doğumda semptomatik belirtiler (bir olguda serebral kalsifikasyon, iki olguda serebral kalsifikasyonlarla birlikte ventrik�lomegali), %57.1'inde konjenital toksoplazmozun subklinik formu g�r�lm�şt�r. Polonya'da toplam 8281 gebede yaş ve prevalans arasındaki bağımlılık i�in matematiksel model uygulanmış, T.gondii IgG antikor pozitifliği %40.6 (%95 Cl, 39.6-41.7), yıllık serokonversiyon oranı %0.8 (%95 Cl, 0.6-1.0) olarak hesaplanmıştır28. Avusturya'da 2000-2007 yılları arasında retrospektif olarak yapılan �alışmada, toplam 92.365 gebede toksoplazmoz insidansı binominal regresyon analiziyle değerlendirilmiştir. S�z konusu �alışmada en iyi tahmin y�nteminin regresyon modeli olduğu ve tahmini insidans oranının %0.17 olduğu saptanmıştır17. Fransa'da yapılan bir �alışmada, 1980-2020 yılları arasında toksoplazma enfeksiyonunun tahmini insidans ve prevalansı i�in katalitik epidemik model geliştirilmiştir. �alışmada 15-45 yaş arası 42.208 veri �zerinde yapılan model �alışmasında tahmini insidans oranları 1980'de 7.5/1000, 2000 yılında 3.5/1000, 2010 yılında 2.4/1000 olarak saptanmıştır. 2020 yılındaki tahmini insidans 1.6 olgu/1000, tahmini prevalans %27 olarak hesaplanmıştır16. D�nya Sağlık �rg�t� yayın organı tarafından 2013 yılında sunulan �alışmada, 108 �lkede konjenital toksoplazmoz insidansını belirlemek i�in matematiksel bir model olan Monte-Carlo simulasyonları kullanılmıştır. D�nya �apında konjenital toksoplazmoz insidansı yıllık 190.100 olgu (%95 Cl, 179300-206300) olarak belirlenmiş ve hastalık y�k� yıllık 1.20 milyon olarak hesaplanmıştır. �alışmada Avrupa b�lgesinde yer alan �lkemiz i�in konjenital toksoplazmoz insidansının her 1000 doğumda 1.5 sıklığında g�r�lebileceği tahmin edilmiştir12. �alışmamızda se�ilen pop�lasyonda, yaş artışı ile birlikte T.gondii IgG antikoru tahmini serokonversiyon oranı %0.8 olarak hesaplanmıştır. İtalya'da T.gondii insidansı (%0.77) �alışmamızda bulunan sonuca yakın değerde bildirilirken, Avusturya'da toksoplazma tahmini insidansı (%0.17) �ok daha d�ş�k oranda hesaplanmıştır17,30. �alışmamızdaki gebe pop�lasyonu i�in hesapladığımız primer enfeksiyon riski tahmini değerinin (6/1000), Fransa'daki tahmini insidans� değerlerinden (2000 yılı: 3.5/1000, 2010 yılı: 2.4/1000) y�ksek olduğu dikkat �ekmektedir16. Polonya'da yapılan bir �alışmada bulunan primer enfeksiyon riski tahmini değeri, �alışmamızda bulduğumuz primer enfeksiyon riski tahmini değeri ile benzer olarak saptanmıştır. Ancak, �alışmada yaşın lineer eğimden kaynaklanabilecek sapmalarını ortaya �ıkarmak i�in quadratik model uygulamış ve bu modelde p (p= 0.117) değeri anlamsız olarak bulunmuştur28. �alışmamızda T.gondii IgG antikor prevalansı� yaşla lineer şekilde artmıştır. Benzer olarak yaşla prevalans arasındaki lineer artış diğer �lkelerde yapılan �alışmalarda da bildirilmiştir16,17,28,29.
T.gondii'ye bağlı genel pop�lasyon seroprevalansının y�ksek olduğu toplumlarda, gebelik sırasında primer enfeksiyon oluşma ihtimali d�ş�kt�r, birey b�y�k olasılıkla yakın bir zamanda T.gondii ile karşılaşmıştır. Ancak birey gebe kalana kadar ge�en s�re i�erisinde bu parazit ile karşılaşmamışsa, gebelik s�recinde primer enfeksiyon kazanma şansı y�kselir. A�ık�a g�r�n�yor ki; gebeliğin erken d�neminde uygulanabilecek basit bir serolojik test ile hasta takibinin yapılması, y�ksek prevalans oranına sahip yerleşim yerlerinde yaşayan, bağışık olmayan gebeler i�in �nemli �l��de fayda sağlayacaktır5. Toksoplazma enfeksiyonu yenidoğanda ciddi komplikasyonlara neden olabileceğinden, �lkemizde farklı b�lgelerde prevalans ve insidans oranlarının bilinmesi; �lkemizdeki her t�rl� yerleşim yeri i�in gebe ve yenidoğan tarama programları da dahil olmak �zere en uygun sağlık politikalarının d�zenlenmesi a�ısından ciddi �neme sahiptir.
Sonu� olarak; gebelerde T.gondii enfeksiyonu bulaşını kontrol etmek amacıyla �abaların artırılması ve toksoplazmoza karşı farkındalığın yaygınlaştırılması, b�lgemiz ve �lkemiz i�in planlanması gereken hedefler arasındadır.
KAYNAKLAR
İletişim (Correspondence):
Do�. Dr. Meryem �etin,
Mustafa Kemal �niversitesi Tıp Fak�ltesi,
Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı,
Hatay, T�rkiye.
Tel (Phone): +90 536 292 3090,
E-posta (E-mail): meryemcetin55@yahoo.com